درباره ی سبک طراحی آرت دکو
طراحی دکوراسیون داخلی مبحث مهمی در معماری مدرن بوده که این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. دانستن در مورد سبکهای مختلف هنر و معماری به ما کمک میکند که بتوانیم خانه یا محل کارمان را با روشی مدرن و با معنا دکور کنیم. بعضی از این سبکهای دکوراسیون و معماری آنقدر در زندگی روزمره و در اطراف ما دیده میشوند که برایمان عادی به نظر میرسند. بسیاری از آنها را در چیدمان وسایل و طراحی داخلی خانههایمان بهکار میبریم، بیآنکه نام و قوانینشان را بدانیم. مثلا سبک مینیمالیسم تقریبا در بسیاری از خانهها و دفاتر کار جدید دیده میشود. سبکی ساده و به دور از تجملات که حس رهایی و آرامش به افراد میدهد. سبک طراحی آرت دکو (art deco) اما یکی از سبکهای دکوراسیون داخلی است که شاید خیلی به گوش ما آشنا نباشد.
دکوراسیون داخلی در سبک آرت دکو درست برعکس سبک مینیمالیسم پر از تجمل و خودنمایی است. سبکی که طبعا مورد علاقه و توجه قشر خاصی از جامعه و افراد متمول و تجملگرا قرارمیگیرد. برای آشناشدن با سبک آرت دکو با ما همراه باشید تا هرآنچه که میخواهید در مورد آن بدانید.
تاریخچه سبک آرت دکو
سبک طراحی آرت دکو (art deco) از کشور شعر و موسیقی یعنی فرانسه میآید. نام آرت دکو کوتاه شده دکوراتیو آرت است که از نمایشگاه هنرهای تزیینی و صنعتی مدرن وام گرفته شده است. در اواخر جنگ جهانی اول و پیش از شروع جنگ دوم جهانی، عموم مردم دلمرده و ناامید از اتفاقات دنیا بودند. آنها به دنبال راه فراری برای یافتن دلخوشی و آرامش بودند.
طراحان و ایدهپردازان به دنبال راهی برای کم کردن این فشار از روی مردم بودند. طراحان فرانسوی پیش از جنگ جهانی اول بر روی این سبک کار کرده بودند اما رواج آن به سال ۱۹۲۰ برمیگردد. در سال ۱۹۲۵ طراحان سراسر دنیا در نمایشگاهی در شهر پاریس با نمونههای اولیه سبک آرت دکو روبهرو شده و از آن استقبال کردند.
آرت دکو در بحبوحه کلافگی مردم خسته از جنگ، نوید امید و زندگی میداد. اما در همان زمان هم، مردم عامه قادر به اجرای این سبک در زندگیشان نبودند. بعد از آن نمایشگاه، سبک طراحی آرت دکو وارد آمریکا و هالیوود و سپس باقی کشورهای اروپایی شد. اما تا سال ۱۹۶۰ استفاده از این سبک طراحی بسیار کم دیده میشد.
مشهورترین بناهای سبک آرت دکو
بناهای معماری زیادی در سرتاسر دنیا با این سبک طراحی آرت دکو ساخته شده که شهرت بسیاری دارند. از معروفترین این بناها ساختمان کرایسلر (Chrysler Building) با ارتفاع ۳۱۹ متر است. برج امپایر استیت (Empire State Building) با ارتفاع ۳۸۱ متر در شهر نیویورک را نیز میتوان نام برد. هر دوی این ساختمانها از بلندترین بناهای معماری جهان هستند.
از مشهورترین معماران سبک آرت دکو هم میتوان به “ویلیام وی آلن” اشاره کرد که ساختمان کرایسلر از شاهکارهای اوست. با اینکه خاستگاه سبک طراحی آرت دکو کشور فرانسه بود، اما آثار هنری و معماری فراوانی در این سبک را میتوان در شهرهای بزرگ و مهم ایالات متحده آمریکا مشاهده کرد. همین امر نشان دهنده تاثیر این سبک در هنر معماران امریکایی است.
بعد از استفاده معماران از این طرح، کمکم ردپای آرت دکو در سایر شاخههای هنری مانند جواهرسازی، شیشهکاری و نقاشی و صنایع دیگر هم دیده شد. “پل سزان” در نقاشی، “رنه لالیک” در صنعت شیشه، “موریس مارینو” در جواهرسازی و ساعت کارتیه و “ژاک امیل روهلمان” در صنعت مبلسازی از جمله افرادی بودند که با الهام از سبک طراحی آرت دکو، شاهکارهای طراحی بسیاری را خلق کردهاند.
ویژگیهای سبک طراحی آرت دکو
هر سبک هنری و طراحی ویژگیهای خاص خودش را دارد که برای پیاده شدن آن سبک باید آنها را رعایت کرد. سبک آرت دکو ویژگیهایی منحصر به خودش را داراست. نظم در طراحی به سبک آرت دکو حرف اول را میزند. این نظم را میشود در انتخاب اجسام و طراحیها با اصول هندسی بهوضوح دید.
یکی از شاخصههای سبک طراحی آرت دکو ، شکلهای هندسی است. آنچه که در طراحی آرت دکو زیاد به چشم میخورد اشکال هندسی است. مانند: خطوط مستقیم، چندضلعیهایی مانند مستطیل و مثلث و خطوط منحنی و دایره و دیگر اشکال متقارن. این اشکال هندسی در اندازههای بزرگ و کوچک در قسمتهای مختلف طراحی داخلی خانه و وسایل آن به صورت منظم و متقارن استفاده میشوند.
ویژگی دوم استفاده از انواع متریال گران قیمت و تزیینی در طراحی فضا و وسایل خانه است. در طراحیهای با این سبک به وفور قطعات چوبی،کرومی، نقرهای و زرقوبرقدار را میبینیم. اغلب پارچههای به کار رفته در وسایل مربوط به این سبک، پارچههایی زربافت و براق مانند ابریشم و ساتن است.
ویژگی دیگر استفاده از تابلوهای نقاشی گرانقیمت و مجسمههای بزرگ است. در گوشهوکنار خانهها با سبک طراحی آرت دکو، تابلوهای نقاشی، آینههای بزرگ و لوازم تزیینی زیادی دیده میشوند که به صورت متقارن قرار گرفتهاند. نورپردازیهای استادانه و مستقیم برای نشان دادن بیشتر تجمل و عظمت هم از ویژگیهای دیگر این سبک است.
مبلمان مناسب سبک طراحی آرت دکو
همانطور که گفتیم تجملگرایی مبحث مهمی در سبک طراحی آرت دکو است. به همین منظور به هنگام انتخاب مبلمان برای فضایی که این طراحی را در نظرگرفته ایم، باید به نکات خاصی دقت کنیم. مبلمانی که در این سبک استفاده میشوند طراحی سادهای دارند. برعکس آنچه که شاید از تجملات به ذهن ما برسد، در اتاقهای با سبک آرت دکو خبری از مبلمانهای چوبی با کلافهای پرنقشونگار نیست.
برعکس مبلمان، اسکلت ساده ولی در عین حال شیک و مجلل دارند. جنس چوب مبل عموما از آبنوس،گردو با لایههای براق رنگی است. در بعضی موارد از چوبهای افرا یا بلوط هم برای ساخت کلاف مبل استفاده میشود و بعد آن را براق میکنند. این براق بودن به خاطر استفاده از لاکهای براقی است که بر روی چوب مبلها زده میشود. با استفاده از این پوشش در کنار زیبایی، دوام مبلمان هم بیشتر میشود.
پارچههای استفاده شده هم همین ویژگی را دارند. اغلب پارچههای بهکار رفته برای مبلمان، صندلی و پردهها از جنس ابریشم، ساتن و انواع پارچه براق و گرانقیمت هستند. هیچ اثری از پارچههای گلدار در سبک طراحی آرت دکو نیست. مبلمان متعلق به این سبک در اندازههای بزرگ انتخاب میشوند. بعضی از طراحان از پوشش چرم هم برای مبلها استفاده میکنند که البته کمی از حالت کلاسیک مبل کم میکند. برای نشاندادن تجمل مبلمان، نوع نورپردازی بسیار مهم است.
از لوسترهای بزرگ و دیوارکوب برای نورپردازی و تامین روشنایی فضا استفاده میشود. نورها معمولا به سمت بالا تابیده میشوند تا جلوه اشرافی اجسام را بیشتر نمایان کرده و اغراق فضا را افزایش دهند.
تمهای مخصوص طراحی آرت دکو
یکی از تمهای اصلی سبک طراحی آرت دکو، وجود خطوط و اشکال هندسی است. خطوط پلکانی و زیگزاگ به وفور در ساختار اکسسوریهای ساختمان به کار میروند. این خطوط برای حجمدادن و خودنمایی بیشتر اجسام در آنها استفاده میشوند.
قدم بعدی وجود انواع و اقسام پر و شاخ و برگ درختان است. این عناصر معمولا در کنار مجسمههای حیوانات درگوشه وکنار دیده میشوند. حیوانات هم به عنوان یکی از تمهای سبک طراحی آرت دکو نقش پررنگی دارند. این حیوانات یا به صورت مجسمه و نقاشی هستند یا پوست و خزهای آنها بر روی زمین حکم کفپوش پیدا میکنند.
کفپوشهای دیگر این سبک، معمولا طرحهای هندسی یا انتزاعی دارند. این طرحها بر روی فرشها و سرامیک و پارکت کف اتاقها استفاده میشوند. تم دیگر تابلوهای نقاشی اشرافی است. در بعضی موارد تابلوهایی با طرحهای خاص و هنری و سبکهای مختلفی مانند کوبیسم بر روی دیوارها دیده میشود. یک تم جالب دیگر در سبک آرت دکو، وجود وسایل تزیینی با گوشههای نوک تیز و دندانهدار است. عموما روی بسیاری از دیوارها، آینههایی با قابهای خورشیدی دیده میشوند.
خورشید یکی از تمهای مهم و کاربردی در اغلب قسمتهای دیزاین سبک طراحی آرت دکو است. تم رنگهای سیاه و سفید، نقرهای و طلایی و رنگهای سیر از طیف آبی و قرمز و گاهی بنفش معمولا در وسایل مربوط به این سبک کاربرد زیادی دارد.
لوازم دکوری مربوط به سبک طراحی آرت دکو
به صورت جسته وگریخته در سرفصلهای قبلی در مورد لوازم دکوری مورد نیاز این سبک صحبت کردیم. در این قسمت باز هم به صورت جداگانه در این مورد اطلاعاتی به شما میدهیم. اگر بخواهید منزلتان را از نو بازسازی کرده و سبکی جدید را در آن پیاده کنید باید از بسیاری از وسایل خود چشمپوشی کنید.
برای استفاده از سبک طراحی آرت دکو در خانه، انتخاب و چیدمان وسایل باید در لاکچریترین و مجللترین حالت ممکن باشد. در این سبک کمتر وسایل مدرن دیده میشوند. اغلب لوازم دکوری و ملزومات این سبک، فرمی لوکس و متفاوت از سبکهای رایج دارند. متریالی که در این سبک بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد شامل فلزاتی مانند فولاد ضدزنگ،کروم، برنر و برنج در کنار متریال دیگری مانند شیشه، سنگ مرمر و پوستهای حیواناتی مانند کوسه و گورخر است!
در کنار مبلمان بزرگ و ساده و در عین حال مجللی که در این سبک استفاده میشود، معمولا ویترینها و بوفههای کوچک و کنسولهای کوتاه قرار میگیرند. ظروف کریستال یا مجسمههای کریستال و کرومی در داخل این ویترینها قرار دارد. بر روی کنسول هم عموما آباژورهای کوتاه با پایههای شیشهای یا طلایی و کلاهکهای ساده با رنگهای غالبا سفید یا طلایی قرار دارد.
مجسمههای ساخته شده از عاج فیل هم در دکوراسیون این سبک دیده میشوند. میزهای کنار مبل دارای پایههای طلایی و نقرهای براق یا از جنس عاج هستند. آینههای دیواری، میزها و ظروف آینهای هم به عنوان عناصر دکوراتیو در این سبک استفاده میشوند. در گلدانهای روی میزها ترکیبی از پرهای طاووس و گلهای مختلف میتوان قرارداد. کاغذدیواری، کوسنها و اغلب لوازم تزیینی این سبک دارای خطوط هندسی و متقارن هستند. مجسمه و تابلوهای هنری از دیگر ملزومات دکوراسیون سبک طراحی آرت دکو است.